مقدمه: اﺑﺰارﻫﺎی زیﺎدی ﺑﺮای ﻏﺮﺑﺎﻟﮕﺮی دﻣﺎﻧﺲ طراحی‌گردیده است که ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﮐﺎرﺑﺮد آن‌ها در گروه‌های ﺳﺎﻟﻤﻨﺪ ﺑﺎ ﺑﺮﺧﯽ محدودیت‌ها همراه اﺳﺖ. به علاوه مطالعات اندکی به بررسی و مقایسه نتایج مقیاس طبقه‌بندی دمانس و آزمون ترسیم ساعت در افراد بدون دمانس پرداخته اند. هدف از انجام این مطالعه، مقایسه نتایج مقیاس بالینی طبقه ‌بندی دمانس و آزمون ترسیم ساعت در افراد بالای 65 سال ایرانی می باشد.
روش: در این مطالعه مقطعی تحلیلی، تعداد 80 سالمند بالای 65 سال مقیم خانه های سالمندان در شهر تهران با نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. پس از ثبت متغیرهای دموگرافیک و بالینی افراد (سن، جنس، سطح تحصیلات، داروهای دریافتی و بیماری‌های زمینه‌ای)، برای هر یک از شرکت کنندگان مقیاس بالینی طبقه‌بندی دمانس و آزمون ترسیم ساعت تکمیل شد. برای بررسی ارتباط بین متغیرها از آزمون‌های آماری مانند t مستقل، کای اسکور و دقیق فیشر استفاده شد و داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 20 تحلیل گردیدند.
یافته‌ها: سن افراد با نمره مقیاس طبقه‌بندی دمانس همبستگی مثبت (00/0=P، 36/0=r) و با نمره آزمون ترسیم ساعت همبستگی معکوس (00/0=P، 46/0-=r) نشان داد. ارتباطی بین جنسیت و توزیع فراوانی شیوع دمانس بر اساس مقیاس طبقه‌بندی دمانس و آزمون ترسیم ساعت یافت نشد. میانگین نمره آزمون ترسیم ساعت بین افراد سالم و افراد با بیماری‌های فشارخون (02/0=P)، سایکوز (01/0=P) و دوقطبی (03/0=P)؛ و میانگین نمره مقیاس طبقه‌بندی دمانس بین افراد سالم و افراد مبتلا به بیماری‌های فشارخون (00/0=P)، ایسکمیک قلب (00/0=P) و بیماری مزمن انسداد ریه (04/0=P) اختلاف معنی‌داری نشان داد. در افراد مبتلا به بیماری‌های زمینه‌ای، ازنظر میزان تشخیص دمانس بین مقیاس طبقه‌بندی دمانس و آزمون ترسیم ساعت تفاوت آماری معنی‌داری وجود نداشت. حال ‌آنکه در افرادی که هیچ بیماری زمینه‌ای نداشتند، فراوانی تشخیص دمانس با آزمون ترسیم ساعت بیشتر از مقیاس طبقه‌بندی دمانس بود (00/0=P).
نتیجه‌گیری: ازآنجایی‌که نمرات آزمون ترسیم ساعت تحت تأثیر سطح تحصیلات و بیماری زمینه‌ای افراد قرار دارد، به نظر می‌رسد این آزمون در افراد بالای 65 سال ابزار مناسبی در مقایسه با سیستم رایج مقیاس طبقه‌بندی دمانس جهت تشخیص دمانس در افراد نرمال نباشد. با این ‌حال، بهتر است در آینده مطالعات بیشتری در این زمینه انجام شود.