|
اثربخشی طرحواره درمانی بر اختلالات شناختی و انسجام روانی زنان سالمند
|
میترا مزینانی   ، کبری کاظمیان مقدم* ، مسعود شهبازی |
| گروه روانشناسی، واحد دزفول، دانشگاه آزاد اسلامی، دزفول، ایران |
|
|
چکیده: (141 مشاهده) |
مقدمه: با افزایش جمعیت سالمندان، توجه به سلامت روانی این گروه از اهمیت ویژهای برخوردار است. اختلالات شناختی و کاهش انسجام روانی میتوانند تأثیرات منفی بر کیفیت زندگی زنان سالمند بگذارند. از طرفی با توجه به اثبات اثربخشی طرحواره درمانی به عنوان یک رویکرد نوین رواندرمانی، این پژوهش با هدف ارزیابی اثربخشی طرحواره درمانی بر باورهای غیرمنطقی و انسجام روانی در زنان سالمند انجام گرفته شد.
روش کار: تحقیق حاضر از نوع شبه آزمایشی با پیش آزمون- پس آزمون و پیگیری بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه زنان سالمند بالاتر از 60 سال شهر سبزوار در سال 1402 بودند. با توجه به هدف پژوهش، نمونه آماری از میان جامعه مورد نظر با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند با توجه به ملاکهای ورود و خروج، تعداد 30 نفر انتخاب شد و به طور تصادف در گروههای آزمایش (طرحواره درمانی) و گواه، گمارش شدند. ابزار اندازه گیری تحقیق حاضر شامل مقیاس باورهای غیرمنطقی اهواز (معتمدین و همکاران، 1390) و پرسشنامۀ انسجام روانی (آنتونوسکی، 1993) بود. گروه آزمایش طی 8 جلسه 90 دقیقه ای تحت طرحواره درمانی لیهی (2002) قرار گرفت و گروه گواه نیز طی این زمان آموزشی را دریافت نکردند.
یافته‌ها: نتایج تحلیل واریانس مختلط با اندازهگیری مکرر و آزمون تعقیبی بنفرونی نشان داد طرحواره درمانی بر باورهای غیرمنطقی با اندازه اثر 24 درصد (24/0η²=) و انسجام روانی با اندازه اثر 32 درصد (32/0η²=) در مرحله پس آزمون اثربخش بوده است (05/0P<). این نتایج تا مرحلهی پیگیری نیز تداوم اثربخشی بیش از 95 درصد (95/0<η²) داشته است.
نتیجه گیری: طرحواره درمانی با تقویت مهارت‌های مربوط به نظام پردازش اطلاعات اولیه و ایجاد حس ارزشمندی، نه‌تنها باورهای غیرمنطقی را در زنان سالمند بهینه میسازد، بلکه از طریق ایجاد رفتارهای شناختی-هیجانی بر مبنای تجارب ناسازگارانه، انسجام روانی آنان را نیز ارتقا می‌بخشد. این نتایج، نقش کلیدی مداخلات مبتنی بر ذهن‌آگاهی و ارزش‌ها را در بهبود بهزیستی روانشناختی جمعیت سالمند برجسته میسازد و بر ضرورت گنجاندن چنین رویکردهایی در برنامه‌های مراقبت روانی این گروه تأکید دارد. |
|
| واژه‌های کلیدی: طرحواره درمانی، اختلالات شناختی، انسجام روانی، زنان |
|
|
|
نوع مطالعه: پژوهشي اصیل |
موضوع مقاله:
مسائل ذهنی و روانشناختی سالمندان
دریافت: 1404/5/2 | پذیرش: 1404/7/18 | انتشار: 1404/7/18
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
