مقدمه: نسبت جمعیت بالای 60 سال جهان از 12درصد (900 میلیون نفر) به حدود 22 درصد ( 2 میلیارد نفر) افزایش خواهد یافت ( 1). رشد تعداد بازنشستگان و سالمندان در کشور ایران با حرکت جمعیت به سمت میانسالی و سالمندی، همواره دغدغهسیاستگذاران برای تأمین نیازها و ارائه خدمات متناسب با این گروههای جمعیتی بوده است. این مطالعه با هدف شناسایی و طبقهبندی اولویتهای زندگی بازنشستگان صندوق بازنشستگی کشوری با تاکید بر نیازهای خانوادگیمی باشد. روش کار : روش اجرای این پژوهش پیمایش بوده که از ابزار پرسشنامه محقق ساخته برای آن استفاده شده است. در ابتدا و با استفاده از مطالعات تطبیقی داخلی و خارجی سعی شد تا مهمترین نیازها و خدمات مربوط به افراد بازنشسته و سالخورده در حوزه نیازهای خانوادگی احصاء شده و شاخصهای مربوط به آن شکل بگیرد. بر همین اساس 7 گویه که مهمترین نیازها و خدمات موردنیاز سالمندان را تعیین میکردند شناساییشده و پس از ارائه آن به گروه نخبگان و همچنین اخذ آزمونهای آماری مرتبط اعتبار و روایی آن به تائید رسید. جامعه آماری پژوهش شامل همه بازنشستگان صندوق بازنشستگی کشوری میشود. همچنین در این تحقیق و بر اساس فرمول کوکران تعداد 1200 نفر بهعنوان نمونه انتخاب شد که بر اساس روش نمونهگیری سهمیهای ساده و بر اساس استانها، افراد نمونه انتخاب شدند. دادهها از طریق مصاحبه تلفنی جمعآوری شد. یافته ها: دادههای پژوهش را در دو سطح اندازهگیری کردیم. در سطح اول میزان اولویت هر یک از ابعاد و شاخصهای مربوط به نیازها و خدمات مد نظر قرار گرفت و در سطح دوم ما به میزان دسترسی پاسخگویان به این نیازها و خدمات پرداختیم. همانطور که انتظار میرفت، در اغلب شاخصها میزان اولویت نیازها برای پاسخگویان بسیار بالا بوده و همچنین میزان دسترسی به این نیازها نیز کمتر از میزان اولویت بوده است. یافته ها نشان می دهد که شکاف قابلتوجهی بین اولویت نیازها و همچنین وضعیت دسترسی به نیازها در میان بازنشستگان وجود دارد. لذا دسترسی به خدمات و نیازها در میان همه گروههای اجتماعی یکسان نبوده و تفاوتهای میانگین معناداری بین گروههای مختلف اجتماعی وجود دارد. نتیجه گیری : پژوهش حاضر نشان دادکه شکاف قابل توجه میان نیازهای خانوادگی سالمندان وجود دارد ، لذا سیاستگذاری های توسعه خدمات نیازهای خانوادگی و تقویت زیرساخت های اقتصادی و فرهنگی برای بهبود کیفیت زندگی سالمندان در ایران ضروری است.
pezhhan A. Identification and Classification of Life Priorities of Retirees in the Civil Servants Pension Fund with Emphasis on Family Needs. joge 2026; 10 (4) URL: http://joge.ir/article-1-790-fa.html
پژهان علی. شناسایی و طبقهبندی اولویتهای زندگی بازنشستگان صندوق بازنشستگی کشوری با تاکید بر نیازهای خانوادگی. سالمندشناسی. 1404; 10 (4)