مقدمه: افزایش تعداد بازنشستگان و سالمندان در ایران، همزمان با حرکت جمعیت به سوی میانسالی و سالمندی، همواره دغدغه سیاستگذاران در زمینه تأمین نیازها و ارائه خدمات مناسب به این گروه جمعیتی بوده است. این مطالعه با هدف شناسایی و رتبهبندی اولویتهای زندگی بازنشستگان سازمان بازنشستگی کشوری، با تمرکز بر خدمات سلامت، انجام شده است.
روش: این پژوهش با استفاده از روش پیمایشی و پرسشنامهای محققساخته انجام شد. از طریق مرور مطالعات تطبیقی داخلی و خارجی، نیازها و خدمات کلیدی مرتبط با سلامت برای بازنشستگان و سالمندان شناسایی و شاخصهای مربوطه تدوین گردید. پنج شاخص کلیدی تعیین و با ارزیابی خبرگان و آزمونهای آماری پایایی، اعتبارسنجی شدند. جامعه آماری شامل کلیه بازنشستگان سازمان بازنشستگی کشوری بود و حجم نمونه ۱۲۰۰ نفر با استفاده از فرمول کوکران و نمونهگیری طبقهبندیشده بر اساس استانها انتخاب شد.
یافتهها: در اغلب شاخصها میزان اولویت نیازها برای پاسخگویان بسیار بالا بوده و همچنین میزان دسترسی به این نیازها نیز کمتر از میزان اولویت بوده است. بهطوریکه میزان نیازها با میانگین 35/3 بیشتر از میانگین دسترسی به خدمات با میانگین 61/2 بوده است (000/0=P). شکاف قابلتوجهی بین اولویت نیازها و همچنین وضعیت دسترسی به نیازها در میان بازنشستگان وجود دارد. همچنین دسترسی به خدمات و نیازها در میان همه گروههای اجتماعی یکسان نبوده و تفاوتهای میانگین معناداری بین گروههای مختلف اجتماعی وجود دارد.
نتیجهگیری: سیاستهای حمایت اقتصادی و اجتماعی از سالمندان نقش مهمی در ارتقاء رفاه آنان ایفا میکند. شکاف قابل توجه میان نیازها و دسترسی به خدمات باید در سیاستگذاری و برنامههای اجرایی مرتبط با جمعیت سالمند مورد توجه و رفع قرار گیرد.
Pezhhan A, Karimi Bakhsh M, Moladoost K. Identifying and Ranking the Needs and Life Priorities of Civil Servants Pension Organization Retirees with a Focus on Healthcare Services. joge 2025; 10 (2) URL: http://joge.ir/article-1-760-fa.html
پژهان علی، کریمی بخش مونا، مولادوست کیومرث. شناسایی و رتبهبندی نیازها و اولویتهای زندگی بازنشستگان صندوق بازنشستگی کشوری با تمرکز بر خدمات سلامت. سالمندشناسی. 1404; 10 (2)