مجید اخشابی،
دوره ۸، شماره ۲ - ( ۵-۱۴۰۲ )
چکیده
مقدمه : محرکهای موسیقی بر احساسات، شناخت و سایر ویژگیهای انسان، در سلامتی یا بیماری تأثیر گذارند. امروزه تعداد فزایندهای از مراکز مراقبتهای بهداشتی، امکانات توانبخشی و برنامههای روزانه سالمندان، موسیقی درمانی را به عنوان یک مداخله غیرتهاجمی و پایدار، مفید میشناسند. این مرور سیستماتیک با هدف بررسی کاربردهای موسیقی درمانی در سالمندان انجام پذیرفته است.
روش: پژوهش حاضر با هدف مروری نظاممند در زمینه تأثیرات موسیقی درمانی در سالمندان، منطبق بر اصل پریزما و به روش توصیفی- تحلیلی انجام گردید. بدین منظور جستجوی استانداردی در پایگاههای معتبر اِستنادی، براساس کلید واژههای: موسیقی درمانی، فعالیت موسیقی، سالمندی و درمان غیر دارویی برای سالمندان، در مقالات چاپ شده در بازه زمانی بین سال های۲۰۱۰ تا ۲۰۲۳، انجام شد. پس از غربالگری نهایی متن کامل ۱۹ مقاله استخراج و مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفت.
یافته ها: براساس تفسیر یافتههای کیفی (محتوایی) مقالات مشخص گردید تأثیرات موسیقی درمانی در سالمندان را میتوان در سه حوزه اعصاب و روانشناختی، حسی- حرکتی و اجتماعی قرار داد، از طرفی طبق تحلیل متن مقالات دریافتیم روش های مختلف موسیقی درمانی از جمله: آواز خوانی، پخش موسیقی و نواختن ساز، برای ارتقاء سلامت جسمی و روانی، توانبخشی حسی- حرکتی، درمان افسردگی، بهبود کیفیت خواب، کاهش احساس تنهایی، بهبود علائم آلزایمر، بهبود ارتباطات کلامی و همچنین بهبود و ارتقاء کیفیت زندگی سالمندان مفید میباشند.
نتیجه گیری: مطالعه حاضر نشان داد موسیقی درمانی تأثیرات قابل توجهی در دوره سالمندی دارد. لذا میتوان در راستای بهبود و افزایش عملکردهای شناختی، روانشناختی و سلامتی سالمندان با توجه به امکانات فرهنگی- اجتماعی در مراکز درمانی و بهداشتی، توسط متخصصین آموزش دیده بطور مؤثر و به موقع از مداخلات موسیقی درمانی استفاده کرد.